Welke ontwikkeling heeft de visdetaillist ten aanzien van verantwoorde visserij doorgemaakt en hoe staan ze er op dit moment voor?

Peter Frans: “Toen ik zo’n 35 jaar geleden in de vis begon, was er van verantwoord of duurzaam alleen sprake in de vorm van visquota. Dat was voor de visserman de leidraad. Daar is later het MSC-certificaat voor wildgevangen vis bijgekomen, en vervolgens ook het ASC-certificaat voor gekweekte vis. Deze keurmerken hebben snel terreinwinst geboekt in retail; daar kun je inmiddels alleen nog maar ASC- of MSC-gecertificeerde vis verkrijgen. Maar het assortiment vis in de supermarkt is beperkt, en wordt ook nog eens voorverpakt aangeleverd. De stap naar 100% verantwoorde vis voor de visspecialist is vele malen complexer.”

Margreet: “Vanuit Stichting de Noordzee zijn we zestien jaar geleden met de Viswijzer begonnen. Daar is uiteindelijk de Good Fish Foundation uit ontstaan. Ons doel was om een markt te creëren voor wat goed is; eerlijke concurrentie voor duurzame ondernemers. Zoals Peter Frans noemt, hebben destijds veel van onze inspanningen zich op de retail gericht; die koos er uiteindelijk zelf voor om alleen nog maar gecertificeerde vis te verkopen.

Ook met visdetaillisten zijn we al zo’n twaalf jaar in gesprek om hen in beweging te krijgen, maar dat is lastig – ook omdat het gedrag van de consument moeilijk te veranderen is. Daarom is de stap die FishPartners nu zet zo hoopvol. Zij hebben zelf goed contact met die individuele ondernemer, en kunnen hen echt ondersteunen bij het maken van de juiste, verantwoorde keuzes.”

“Vis is namelijk een mooi onderdeel van een duurzaam dieet, mits verantwoord gevangen en geproduceerd.”

Margreet van Vilsteren, oprichter Good Fish Foundation

Waarom is die uitdaging juist voor visdetaillisten zo groot?

Margreet: “Visspeciaalzaken en viskramen zijn vaak eenmanszaken. Ondernemers werken vaak zo’n zestig tot tachtig uur per week en hebben hierdoor minder aandacht voor verantwoorde visserij. En als je kijkt naar wildgevangen vis, staan er zo’n 2500 beoordelingen in onze database. Dat is een bak aan complexe informatie, waardoor je als visspecialist niet zomaar zegt of het visje dat je verkoopt ook echt duurzaam is. Ik vind dat al heel lastig. Dan is het voor een hardwerkende marktkoopman haast ondoenlijk om de juiste keuzes maken en aan zijn klant het goede verhaal te vertellen. FishPartners is de eerste in de sector die als leverancier haar klanten actief helpt om bijvoorbeeld het schapkaartje netjes op orde te krijgen met de correcte omschrijving van herkomst, vangstmethode en eventuele certificeringen. Daarnaast verduurzaamt FishPartners ook actief haar eigen assortiment. Dat hebben we nog niet eerder bij andere visleveranciers voor visdetaillisten gezien en daarmee zijn ze een echte koploper.”

Peter Frans: “Dat is mooi om te horen, maar voor hosanna is het nog te vroeg. Vooral in het informeren en faciliteren van onze klanten over verantwoorde vis, hebben we nog een weg te gaan. In vergelijking met bijvoorbeeld gecertificeerd vlees, is de complexiteit van duurzame vis, zowel wild gevangen als gekweekt, veel groter. Daarom begrijp ik goed dat veel visspecialisten door de bomen het bos niet zien. We willen ze helpen waar we kunnen. Dat doen we door het leveren van schapkaartjes, maar ook door visspecialisten te ondersteunen bij het geven van de juiste informatie aan hun klanten, de consument. Dat begint met het erkennen dat ze niet alles kunnen weten, maar het wél kunnen opzoeken. De Viswijzer-app van Good Fish is daar als onafhankelijke bron uitermate geschikt voor.”

“Vooral in het informeren en faciliteren van onze klanten over verantwoorde vis, hebben we nog een weg te gaan.”

Peter Frans Koelewijn, directeur FishPartners

Welke kansen zien jullie om het aandeel verantwoorde vis in viswinkels en marktkramen te vergroten?

Margreet: “Good Fish wil FishPartners graag helpen bij de belangrijke stappen die ze zetten.  De realisatie van schapkaarten voor alle visspecialisten is een eerste. Er zijn subsidies die kunnen ondersteunen om dat samen breder uit te zetten.

Daarnaast is er nog wel een ander punt van zorg. Het aanbod vis voor Europa wordt beperkter en gaat verschralen. Wij moeten deze beweging tegengaan door rode vis te laten staan en gezamenlijk een markt creëren voor goede vis én goede vissers. Vis is namelijk een mooi onderdeel van een duurzaam dieet, mits verantwoord gevangen en geproduceerd. De footprint van een stukje vis is in veel gevallen kleiner dan van alternatieven. Zo staat een portie mosselen qua CO2-uitstoot gelijk aan een vegaburger. Verantwoorde vis moet dus wel gegeten blijven worden. Alleen zo kan FishPartners ervoor zorgen dat in 2030 zonder extreme kostenstijging, iedereen van vis kan blijven genieten.”

Peter Frans: “Helemaal mee eens. Vis kan zo’n mooie en gezonde aanvulling zijn op een duurzaam dieet. En in mijn ogen eten we te weinig vis uit de Noordzee. Denk aan makreel, haring en schol. Misschien zijn we het wel een beetje verleerd om die soorten te waarderen. Dat het aanbod naar verwachting beperkter wordt, dat is schrikken. We moeten onze klanten en de consument de tijd geven om hieraan te wennen, en mee te bewegen.  FishPartners zal stap voor stap met de verkoop van ‘rode vis’ stoppen. In september 2022 hebben we de eerste vijf soorten gesaneerd van een lijst van totaal eenentwintig soorten. Dan moet je denken aan soorten als haai, snapper en langoest. Begin volgend jaar volgen er opnieuw vijf en zo blijven we ons verantwoord ontwikkelen. Want alleen gezonde zeeën met duurzame visbestanden geven ons bestaansrecht.”

Over de Good Fish Foundation
Good Fish zet zich al sinds 2014 in voor Sustainable Development Goal 14: life below water. Ze ontwikkelde de VISwijzer; een tool waarmee je kunt checken hoe duurzaam de vis is die je wilt kopen in de winkel of wilt bestellen in het restaurant. Missie van de Good Fish Foundation is dat er in 2030 uitsluitend Goede Vis in Nederland wordt verkocht.